Κάτι το «ΩΡΑΙΟΝ»

[ Φοίβος Γκικόπουλος / Ελλάδα / 03.10.15 ]

---

Στις μέρες μας το kitsch δεν είναι μόνο κακογουστιά, «πορνογραφία της αισθητικής ευχαρίστησης», σύμφωνα με τη γνωστή φράση του Herman Broch. Έγινε το εξεζητημένο γούστο για την κακογουστιά. Μ’ άλλα λόγια: μια φινέτσα, κάτι το πολύτιμο για τους πολύ ειδικούς. Όπως η αυτοειρωνεία.
        Εκείνος ο πίνακας, εκείνο το έπιπλο, εκείνη η συμπεριφορά, εκείνο το βιβλίο, είναι κακότεχνα, άνοστα, χυδαία, απαράδεκτα;
 Για το λόγο αυτό είναι αξιαγάπητα, επειδή το γνωρίζω καλά κι έτσι μπορώ να διευρύνω τη συλλογή μου από τέρατα.
Έκανα μια βλακεία; Συμπεριφέρθηκα ανόητα; Άξεστα; Χυδαία;
Είμαι λοιπόν καταπληκτικός, γιατί το ξέρω και το κάνω από αυτοειρωνεία.
Από σπόντα, όπως στο μπιλιάρδο, το άσχημο γίνεται πανέμορφο.
Γιατί;
Με το πρώτο χτύπημα, η χυδαιότητα είναι out, με το δεύτερο in.
Γιατί;
Γιατί η μέση κουλτούρα, η μέση εφυϊα, η μέση ηθική μπορούν να ανυψωθούν μόνο κρατώντας τις αποστάσεις από τον εαυτό τους, αλλά μπορούν να αυτοθαυμάζονται μόνο παραμένοντας όπως είναι.
Το kitsch, το kitsch του kitsch, το ειρωνικό, αυτοειρωνικό regressus ad infinitum της ασχήμιας, επιτρέπει και το ένα και το άλλο.
Η χυδαιότητα για να βγει νικηφόρα χρειάστηκε απλά και μόνο να διπλασιαστεί.

*O Φοίβος Γκικόπουλος είναι ομότιμος καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής της ΑΠΘ
  πηγή